Lacryma Christi: Το δάκρυ του Χριστού - Φιλομήλα Λαπατά

Γράφει ο Γιάννης Ζαραμπούκας. 

Η μεγαλύτερη ανάγκη του ανθρώπου από τη μέρα της γέννησης του μέχρι τη στιγμή που ο κύκλος της ζωής του ολοκληρώνεται, είναι να λάβει την αγάπη των οικείων του. Την αγάπη και την αποδοχή κυρίως της οικογένειας του και συγκεκριμένα των γονιών του. Αγάπη και αποδοχή που αναζητά, ύστερα, με το πέρασμα των χρόνων και την απομάκρυνση απ’ την οικογενειακή εστία, από τους φίλους και τους συντρόφους του!

Τυχερός αυτός που θα καταφέρει να βρει την αγάπη και την αποδοχή από τους ανθρώπους γύρω του, σχεδόν άκοπα, με το λιγότερο ψυχικό κόστος. Άτυχος αυτός που πρέπει για χρόνια να κοπιάσει, να παλέψει για να καταφέρει να θρέψει την ανάγκη της δικής του ψυχής για αγάπη κι αποδοχή με τα ψίχουλα που θα βρεθούν στο δρόμο της ζωής του.

Η Lacryma Christi, η ηρωίδα, που με απαράμιλλη συγγραφική μαεστρία υφαίνει η συγγραφέας, Φιλομήλα Λαπατά, βασιζόμενη σε αληθινά γεγονότα και ιστορικές πηγές, ανήκει στους δεύτερους. Τους άτυχους. Σε αυτούς που πρέπει να πορευτούν μία ολόκληρη ζωή με τη δίψα τους γι’ αγάπη να θεριεύει κατά διαστήματα, μέχρι εκείνη τη στιγμή που το πλήρωμα του χρόνου, συνοδευόμενο από την ωριμότητα των εμπειριών, θα οδηγήσει τελικά στην αυτό-αποδοχή και κατ’ επέκταση στην αποδοχή από τους ανθρώπους γύρω, καθώς και στην εύρεση της ειλικρινούς, πηγαίας, αυθεντικής αγάπης!

Η Lacryma Christi λοιπόν, που το όνομα της στα λατινικά σημαίνει «Το δάκρυ του Χριστού», είναι μία ιδιαίτερη ηρωίδα γεννημένη το 1850 στο νησί της Σαρδηνίας, από οικογένεια αρχόντων με ελληνικές ρίζες. Η Λάκρυμα αποτελεί το μαύρο πρόβατο της οικογένειας της από την στιγμή της γέννησης της! Κι αυτό γιατί η διαφορετική της εμφάνιση σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας της -δέρμα στο χρώμα της κανέλας, μαύρα μάτια και μαλλιά, καθώς και μια μαύρη ελιά στο πρόσωπο της- προοικονομεί και την διαφορετική ποιότητα που κουβαλά ο χαρακτήρας της.

Αντισυμβατική από τα γεννοφάσκια της, η Λάκρυμα είναι ένας άνθρωπος που αγαπά την ειλικρίνεια και την ελευθερία. Ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να συμβιβαστεί με το ψέμα και την υποκρισία που επικρατεί στον αριστοκρατικό κύκλο στον οποίο ανήκει. Ένας άνθρωπος που κρύβει μέσα του απέραντο θυμό, που πηγάζει κυρίως απ’ την ανικανότητα της οικογενείας της να την αποδεχτεί, καθώς κι απ’ την έλλειψη ουσιαστικής αγάπης απ’ τους γονείς της. Ένας άνθρωπος που στρέφεται προς τον εαυτό του, αποστρεφόμενος τους υπόλοιπους ανθρώπους γύρω του, πηγαίνοντας ταυτόχρονα κόντρα στις επιταγές της αριστοκρατικής καταγωγής του, προσπαθώντας υποσυνείδητα να καλλιεργήσει μέσα τους έστω και τα αρνητικά τους συναισθήματα για ‘κείνον.

Με διάθεση άκρως εξομολογητική και χρησιμοποιώντας το πρώτο ενικό πρόσωπο η κυρία Λαπατά δίνει φωνή στην κεντρική ηρωίδα του βιβλίου της, την Λάκρυμα, η οποία μας αφηγείται πενήντα χρόνια απ’ τη ζωή της! Ζωή πολυτάραχη και πλούσια σε συναισθήματα και εμπειρίες! Η Λάκρυμα είναι μία ηρωίδα που λόγω της ανικανότητας του περίγυρου της να την αποδεχτεί, καλλιεργεί μία στάση αποστροφής και μη αποδοχής του ίδιου της του εαυτού, με αποτέλεσμα με τα χρόνια να συσσωρεύει εντός της απέραντο θυμό, καθώς και μία ποικιλία ανείπωτων συναισθημάτων.

Από μία τραυματική σε εμπειρίες εφηβείας και μια νεότητα ανούσια ξοδεμένη, η ηρωίδα καταλήγει σε μια περίοδο ωριμότητας, όπου ο πόνος την καρτερά κάθε τόσο στη γωνία, διότι για να καταλήξεις τελικά να αποδεχτείς αυτό που είσαι απαλλαγμένος πρέπει να δουλέψεις πολύ, εσωτερικά! Κι η Λάκρυμα είναι αποφασισμένη πια, με την ωριμότητα που φέρνει ο χρόνος να το παλέψει και να τα καταφέρει!

Μέσα λοιπόν απ’ τη λεπτή και ντελικάτη πρόζα της, πρόζα πότε έντονα περιγραφική και πότε καυστική με μια ξεχωριστή λεπτή ειρωνεία να κυριαρχεί, η συγγραφέας μας ταξιδεύει από το 1850 μέχρι το 1900, πότε στη Σαρδηνία και πότε στη Σικελία μέσα στα αριστοκρατικά σαλόνια της εποχής. Αναπαριστά με περισσή γλαφυρότητα την καθημερινότητα των ανθρώπων αριστοκρατικής καταγωγής μέσα από ένα πλήθος ολοζώντανων και λεπτομερών περιγραφών! Παράλληλα όμως, ο αναγνώστης πλάι στη Λάκρυμα δε ζει μόνο σε μία τόσο σαγηνευτική και ειδυλλιακή εποχή που θα τον μαγέψει, αλλά και προβληματίζεται με μία πληθώρα θεμάτων που φαίνεται να απασχολούν την ηρωίδα.

Συγκεκριμένα, μέσα απ’ την ιστορία της Λάκρυμα η συγγραφέας καταπιάνεται με θέματα όπως η σχέση των παιδιών με τους γονείς του, η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, η ανάγκη του ανθρώπου για αποδοχή και αγάπη, η υποκρισία που συναντά κανείς μες τα αριστοκρατικά σαλόνια, όπου οι τρόποι καλής συμπεριφοράς καταδυναστεύουν ουσιαστικά την ανάγκη του ανθρώπου για ελευθερία!

Διαβάζοντας, λοιπόν, τη Λάκρυμα Κρίστι της συγγραφέως Φιλομήλας Λαπατά μπορώ να πω ότι βίωσα μία μοναδική αναγνωστική εμπειρία, την οποία αρχικά σκέφτηκα να κρατήσω μέσα μου, σαν θησαυρό, και να μην τη μοιραστώ μαζί σας. Όμως, η αλήθεια είναι ότι θα ήμουν άδικος αν δεν αφιέρωνα λίγο απ’ το χρόνο μου για να γράψω δύο λόγια γι’ αυτό το βιβλίο!

Παρασύρθηκα απ’ τη δίνη που δημιουργεί η χειμαρρώδης και έντονη σε συναισθήματα αφήγηση της πρωταγωνίστριας, η οποία σε συνδυασμό με τα διάσπαρτα στοιχεία μαγικού ρεαλισμού που συναντά κανείς στις σελίδες του βιβλίου, αλλά και κάποιες συγγραφικές υπερβολές, οι οποίες κατ’ εμέ επιβάλλονταν, μιας και ταίριαζαν γάντι στο κλίμα του βιβλίου, μα και στον χαρακτήρα της Λάκρυμα, δημιουργεί ένα ακαταμάχητο συγγραφικό αποτέλεσμα, που δε θα αφήσει κανέναν αναγνώστη ασυγκίνητο!

Το δάκρυ του Χριστού, ολοκληρώνοντας, είναι ένα απολαυστικό και χορταστικό μυθιστόρημα με ιδιαίτερους μυθιστορηματικούς ήρωες, ήρωες τραγικούς, μα κι ακραίους. Ένα μυθιστόρημα στο εσωτερικό του οποίου θα συναντήσει κανείς δυνατά συναισθήματα, θρησκευτικές προκαταλήψεις, γεγονότα μεταφυσικού χαρακτήρα, δεισιδαιμονίες, έρωτες ανεκπλήρωτους, βεντέτες, απαγωγές κι ανομολόγητα πάθη! Ένα μυθιστόρημα με έντονη δράση μα και τεράστιο εσωτερικό όγκο, που θα τέρψει μα και θα προβληματίσει ταυτόχρονα κάθε αναγνώστη!

Γι’ αυτό εάν δεν το έχετε διαβάσει, αναζητήστε το! ​

Πρώτο έτος κυκλοφορίας 2004.
Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.