Άλικες Σιωπές της Κλαίρης Θεοδώρου από Εκδόσεις Ψυχογιός

Σχολιάζει η Μαρία Κουλούρη 

Οι Άλικες Σιωπές είναι η πρώτη μου γνωριμία με τη συγγραφέα.  Από την αρχή ακόμη, από τις πρώτες σελίδες κατάλαβα πως αυτή δεν θα είναι και η τελευταία.
Γιατί …
Ήταν πρόκληση για μένα να περιηγηθώ σε μια ιστορία που εκτυλίσσεται στα πιο ταραγμένα χρόνια της Ελλάδας. Ήταν τόλμη από την πλευρά της Κλαίρης Θεοδώρου. Μια ιδιαίτερα ευαίσθητη, ακόμη, εποχή, η εποχή του εμφυλίου πολέμου, ήταν ένα στοίχημα δυνατό για τη συγγραφέα, γιατί είναι δύσκολο να την αγγίξει κάποιος  χωρίς να περαστούν οι διαχωριστικές γραμμές, μεταξύ αντικειμενικότητας και υποκειμενικότητας, αλλά να την αφήσει στην κρίση του αναγνώστη.
 Η ιστορία ξεκινά το 1935, περνά από τη δικτατορία του Μεταξά, λίγο από τον πόλεμο του 1940, από την Ιταλική και Γερμανική κατοχή και κορυφώνεται στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου. Από την αρχή παρακολουθούμε έναν έρωτα να ανθίζει κόντρα σε ηλικιακές, κοινωνικές, και ταξικές διαφορές. Η Ηλέκτρα και ο Δημήτρης προσπαθούν να προσπεράσουν τα εμπόδια, να κρατήσουν την ελπίδα τους για ένα καλύτερο αύριο γι΄ αυτούς και την πατρίδα τους, να κρατήσουν την πίστη τους στην ιδεολογία τους καθαρή και αγνή, να κρατήσουν αλώβητη τη μεγάλη αγάπη τους. Η διαδρομή τους δεν μένει ανεπηρέαστη από προδοσίες, από απογοητεύσεις, από γκρέμισμα των ιδεών τους. Ζούμε μαζί τους την πορεία τους και «γνωρίζουμε» τα πρόσωπα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο εκείνα τα χρόνια. Ο Ζαχαριάδης, ο Θανάσης Κλάρας, ο Μεταξάς παίρνουν μέρος σαν άλλοι ήρωες του βιβλίου.
Οι Άλικες Σιωπές, νοητά, χωρίζονται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος οι ήρωες ζουν κάτω από τη σκιά των ιστορικών γεγονότων. Είναι απαραίτητο αυτό για να μπορέσει ο αναγνώστης να μπει στο κλίμα της εποχής εκείνης. Στο δεύτερο μέρος οι ήρωες χαράζουν τη δική τους ξέχωρη πορεία και ζουν μέσα στο ιστορικό πλαίσιο.
 
Οι Άλικες Σιωπές είναι η πρώτη μου γνωριμία με τη συγγραφέα.  Από την αρχή ακόμη, από τις πρώτες σελίδες κατάλαβα πως αυτή δεν θα είναι και η τελευταία.
Γιατί …
 Είναι ο τρόπος της αφηγηματικής ικανότητας της Κλαίρης Θεοδώρου;
Είναι η χωρίς βαρύγδουπες εκφράσεις γραφή της, η λιτή, δωρική θα έλεγα, αλλά συνάμα τόσο έντονα συναισθηματική;
Είναι ο τρόπος που δένει τους ήρωές της στην ιστορία της χωρίς να αφήνει κανέναν παράμερα, χωρίς να αφήνει ούτε μια πλευρά του ασμίλευτη;
Είναι που δεν τους φέρνει στα μέτρα εκείνα τα υπερβολικά, ώστε να φαντάζουν εκείνοι εξωπραγματικοί, αλλά σε κάνει να νιώθεις πως κάτι από αυτούς μπορεί να είναι δικό σου ;
Είναι τα ερωτήματα που εγείρονται κατά τη διάρκεια της αφήγησης που σε κάνουν να βαθύνεις τη σκέψη σου και να αναρωτηθείς με ανατριχίλα, πόσο εύκολο είναι τελικά να αλλάξουν τα πάντα, πόσο εύκολο είναι να αλλάξεις ακόμη κι εσύ, όταν βρεθείς κάτω από σκληρές συνθήκες της  ζωής ή όταν χρειαστεί να διαλέξεις ανάμεσα σε δύο σκληρούς δρόμους την πορεία σου;
Και μπορεί μεν να μην βρεθούμε ποτέ, το ευχόμαστε, σε τέτοιους δύσβατους δρόμους όπως οι ήρωες της ιστορίας, αλλά πόσα άραγε διλήμματα που έχουν να κάνουν με τις ιδέες μας, με τη στάση μας στην κοινωνία, με τη στάση μας σαν πολίτες αυτής της χώρας δεν βγαίνουν καθημερινά στον δρόμο μας ;
Η ιστορία διδάσκει και εμείς πρέπει να διδαχτούμε.
Διαβάζοντας ένα βιβλίο εκτός από την απόλαυση που θεωρείται δεδομένη, όταν η γραφή του συγγραφέα είναι καλή, εκτός από μηνύματα που θεωρώ πως πρέπει να υπάρχουν σε ένα μυθιστόρημα για να μπορούμε να καλύπτουμε την πλευρά εκείνη του εαυτού μας που ζει μέσα σε μια κοινωνία, σε μια σκεπτόμενη κοινωνία, βασικό είναι ο αφηγηματικός τρόπος να είναι αυτός που θα εγείρει μέσα σου συναισθήματα δυνατά.
Οι άλικες σιωπές πληρούν όλα τα παραπάνω.
Τα συναισθήματα που με συνόδευαν καθ΄όλη τη διάρκεια της εξέλιξης της ιστορίας ήταν ποικίλα και αντικρουόμενα. Αποδοχή, θαυμασμός, θυμός, οργή, θλίψη, πόνος, αισιοδοξία. 
Τα αρνητικά συναισθήματα ήταν κυκλωμένα από πολλά γιατί.  Από πολλά ερωτήματα, σαν αυτά των ηρώων, που απαντήσεις δεν υπήρχαν. «Που αποτελούσαν την απαρχή κάθε ματαίωσης, του κάθε ακυρωμένου στόχου, οποιουδήποτε βουλιαγμένου ονείρου.»

Οι Άλικες σιωπές, αλλού είναι εκκωφαντικές και αλλού σιγανές, πάντα είναι όμως εκεί που δεν χρειάζονται λόγια για να περιγράψουν το συναίσθημα,  παρά μόνο εικόνες. Και όταν οι εικόνες είναι δυνατές, εσύ το μόνο που κάνεις σαν αναγνώστης είναι να καθίσεις να τις αφουκραστείς και να τις νιώσεις.

Θετικά στοιχεία :
Αφηγηματικός λόγος πολύ καλός.
Στήσιμο χαρακτήρων δυνατό.
Ιστορικό πλαίσιο δοσμένο με μεγάλη προσοχή.
Επιμέλεια κειμένου πολύ καλή.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Πρώτο έτος κυκλοφορίας 2018.  
 

Περίληψη από το οπισθόφυλλο :
​Θεσσαλονίκη 1935.

Η Ηλέκτρα δεν έπρεπε να ερωτευτεί τον Δημήτρη. Ο Δημήτρης δεν έπρεπε να ερωτευτεί την Ηλέκτρα. Κι όμως, σε πείσμα των διαφορετικών κόσμων από τους οποίους προέρχονται, της αδυσώπητης δικτατορίας που ζυγώνει και του πολέμου που απλώνεται σαν μαύρο σύννεφο, ο έρωτας τους είναι κεραυνοβόλος, απόλυτος και συνάμα σαρωτικός. Σε μια εποχή όπου όλα αλλάζουν και το σκοτάδι έχει κυριαρχήσει στο φως, σε μια κοινωνία που αδερφός προδίδει και σκοτώνει αδερφό, σε μια πραγματικότητα που τα πάντα - ακόμα και η ίδια η σιωπή - καθορίζονται από την πολιτική απόχρωση που τους αποδίδεται, εκείνοι δεν διστάζουν να ακολουθήσουν τον μόνο δρόμο που μπορούν, εκείνον που προστάζει η ψυχή τους. Και μάλιστα με όποιο τίμημα, με κάθε κίνδυνο, με μόνη ελπίδα το όνειρο που κάποιοι τους αρνήθηκαν να ζήσουν. Άνθρωποι διχασμένοι, μεταμορφωμένοι σε σαρκοβόρα θεριά σε έναν κόσμο, μια χώρα, μια πόλη, μια οικογένεια που παραπαίει στη δίνη του πολέμου. Όχι μόνο του μεγάλου, αλλά κι εκείνου του άλλου: του πιο βρόμικου και ανίερου, του πιο σπαρακτικού και άδικου, του εμφυλίου. 

Πόσες φορές μηδενίζει το ρολόι της ζωής; Πόσες φορές μπορεί να ξεκινήσει κανείς από την αρχή; Και πόσο “άλικο” μπορεί να είναι το παρελθόν, όταν εισβάλλει απρόσκλητο με τη μορφή τετράγωνων, κατακόκκινων φακέλων στο παρόν ανατρέποντας το μέλλον;

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα :

​Η ΚΛΑΙΡΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ γεννήθηκε στην Ελλάδα και πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Γερμανία. Ζει στην Αθήνα με τον άντρα της και τα τέσσερα σκυλιά τους και λατρεύει τα ταξίδια. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών και έχει πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές στη Διδακτική Ξένων Γλωσσών και την Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Επίσης έχει σπουδάσει φωτογραφία κι έχει εργαστεί ως φωτογράφος και συντάκτρια σε ελληνικά περιοδικά. Σήμερα εργάζεται σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα ασχολείται με την καλλιτεχνική φωτογραφία, συμμετέχοντας σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις.
​Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της Η ΑΠΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΛΗΘΗΣ και Η ΑΓΑΠΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΚΟΥΣΕΣ.