Γράφει ο Γιάννης Ζαραμπούκας. Το Γκαλβέιας είναι ένα χωριό της πορτογαλικής επαρχίας φαινομενικά ήσυχο, που βουλιάζει καθημερινά όλο και πιο βαθιά στη δική του συνωμοτική σιωπή. Μια σιωπή κάπως υγρή, που κολλά στο δέρμα των παθητικών του κατοίκων, κουκουλώνοντας όπως-όπως τα συναισθήματα, τα πάθη, τα μυστικά, τις αντιζηλίες, αλλά και τις διαμάχες που έχουν αναπτυχθεί ανάμεσα τους. Οι ζωές όλων κυλούν ομαλά, ακολουθώντας η καθεμιά τη δική της πορεία.
Μέχρι τη νύχτα εκείνη που, ένα πρωτοφανές για τα δεδομένα του χωριού τους και όχι μόνο γεγονός, θα λάβει χώρα. Μέχρι τη νύχτα εκείνη που ένα αντικείμενο -με άγνωστη ταυτότητα- πέφτει από τον ουρανό, δημιουργώντας έναν κρατήρα. Η πτώση του αντικειμένου δεν αλλάζει τη ρότα, που 'χει λάβει η πορεία ζωής των κατοίκων του φιλήσυχου Γκαλβέιας. Το μοναδικό απτό της αποτέλεσμα, αποτέλεσμα αντιληπτό απ' τους κατοίκους του χωριού, είναι η μυρωδιά θειαφιού που σουλατσάρει ανενόχλητη στην αλλοτινή καθαρή ατμόσφαιρα του χωριού, καθώς κι η αλλοίωση της γεύσης του ψωμιού. Ο Πορτογάλος συγγραφέας Ζοζέ Λούις Πεϊσότο δημιουργεί ένα μυθιστόρημα για τον τόπο καταγωγής του. Απαλλαγμένος από συναισθηματισμούς και δίχως να κατακλύζεται από προθέσεις ωραιοποίησης του τόπου του, δημιουργεί ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα. Ένα μυθιστόρημα κινηματογραφικό, η πλοκή του οποίου ξετυλίγεται σε καρέ. Ένα μυθιστόρημα που ανασαίνει, αφού οι σκηνές του πραγματικά σπαρταρούν καθώς ο αναγνώστης γυρίζει τις σελίδες του. Με λόγο σφιχτό, περιεκτικό και γλαφυρό, λόγο έντονα ποιητικό, που φέρνει στο μυαλό μεγάλους ισπανόφωνους συγγραφείς, ο Πεϊσότο στήνει το δικό του μικροσκόπιο και τοποθετώντας το μάτι του στον προσοφθάλμιο φακό παρατηρεί μέσα από διαφορετικούς κάθε φορά αντικειμενικούς φακούς στιγμές από τις ζωές των κατοίκων του Γκαλβέιας. Συγκεκριμένα, ο αναγνώστης συναντά τους ήρωες του Πεϊσότο λίγο πριν σκάσει στο έδαφος το άγνωστης ταυτότητας αντικείμενο, σε στιγμές που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής τους ρουτίνας. Ο αναγνώστης γίνεται παρατηρητής της ζωής τους, η οποία όπως φαίνεται από τις διηγήσεις του συγγραφέα παραμένει ανέπαφη μετά από το πρωτοφανές γι' αυτούς γεγονός. Πέρα από την αρχική τους περιέργεια που εκδηλώνεται με την επίσκεψη του σημείου εκείνου που δημιουργήθηκε ο κρατήρας, οι κάτοικοι του Γκαλβέιας συνεχίζουν ανεμπόδιστα να διαδραματίζουν τους συνήθεις γι' αυτούς ρόλους της καθημερινότητας τους. Μία καθημερινότητα αρκετά σκληρή και κοπιαστική λόγω της δραστηριοποίησης των κατοίκων με αγροτικές και κτηνοτροφικές κυρίως εργασίες. Καθημερινότητα ωμή και βίαιη, γεμάτη με γεγονότα κακοποίησης, τα οποία ωστόσο αντιλαμβανόμαστε πως αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους. Κι αυτό γιατί οι ήρωες του βιβλίου με το βάρος της πείνας να κυρτώνει τους ώμους τους, τους φόβους -αποτέλεσμα ίσως της παντελούς έλλειψης μόρφωσης τους- να δένονται σαν νήματα πάνω τους και να τους μετατρέπουν σε μαριονέτες, φαίνεται να δέχονται παθητικά κάθε ίχνος βίας και κακοποίησης, δίχως να αντιδρούν και να δυσανασχετούν. Ο συγγραφέας σιγά-σιγά μέσα από τα σύντομα κεφάλαια του βιβλίου τους, μας αφηγείται σκηνές από τη ζωή των χωρικών, που πότε δρουν ως πρωταγωνιστές στη δική τους ιστορία και πότε ως δευτεραγωνιστές στις ιστορίες άλλων χωρικών. Μυστικά, ανείπωτες αλήθειες, μεγάλα και μικρά πάθη, ανομολόγητα συναισθήματα και έχθρες φωλιασμένες στην καρδιά τους, λούζονται σταδιακά στο φως, ραγίζοντας την εικόνα του “φιλήσυχου” Γκαλβέιας, οδηγώντας τον αναγνώστη στο συμπέρασμα πως τίποτα τελικά δεν είναι όπως φαίνεται... Ο Πεϊσότο οικοδομεί την εντύπωση πως το Γκαλβέιας αποτελεί έναν μοναδικό μακρόκοσμο μέσα στον οποίο κάθε κάτοικος κι η καθημερινότητα του συνθέτουν τον δικό τους μικρόκοσμο. Έναν μικρόκοσμο που κινείται παράλληλα με αυτούς των άλλων κατοίκων μέχρι να βρεθούν κάποια εφαπτόμενα σημεία. Σημεία κοινά, όπου ένας χωρικός διαδραματίζει κάποιον ρόλο, σημαντικό και μη, στη ζωή κάποιου άλλου χωρικού. Έτσι, ο συγγραφέας σφήνα τη σφήνα μέσα από τις σκηνές του βιβλίου του, όπου οι ζωές των ηρώων μπλέκονται μεταξύ τους, χτίζει το ψηφιδωτό του χαρακτήρα κάθε ήρωα. Ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του βιβλίου αποτελεί και η χρήση λίγων και σύντομων διαλόγων. Διάλογοι οι οποίου δρουν επικουρικά στην σύνθεση των χαρακτήρων και στο “ξετύλιγμα” της πλοκής. Σε αντιδιαστολή με τον μικρό αριθμό των διαλόγων, οι γλαφυρές και λυρικές περιγραφές του συγγραφέα κυριαρχούν στο κείμενο. Περιγραφές σφιχτές, που διέπονται από ελλειπτικότητα, η οποία εμπλουτίζει την ήδη μαγευτική ατμόσφαιρα του βιβλίου, με δόσεις μυστηρίου. Περιγραφές με υποκειμενική κάθε φορά χροιά, αφού ανάλογα με τον πρωταγωνιστή της “σκηνής”, οι υπόλοιποι χαρακτήρες περιγράφονται μέσα απ' τη δική του οπτική. Ακόμη, το μυθιστόρημα του Πεϊσότο βρίθει συμβολισμών. Η αναπάντεχη αυτή πτώση του αντικειμένου θα μπορούσε να συμβολίζει κάθε γεγονός που συμβαίνει γύρω μας, τα αποτελέσματα του οποίου μπορεί φαινομενικά να μη μας επηρεάζουν, ωστόσο σίγουρα έχουν κάποιο αντίκτυπο επάνω μας. Παράλληλα, η αδράνεια που διέπει τους χωρικούς θα μπορούσε να αποτελεί καθρέφτισμα της σημερινής μας κοινωνίας, όπου μία μεγάλη μερίδα του ελληνικού πληθυσμού δέχεται αδιαμαρτύρητα καθετί που συμβαίνει γύρω της σε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο! Ολοκληρώνοντας, το «Γκαλβέιας» είναι ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα, όχι μόνο μορφολογικά γιατί δεν ακολουθεί μία συνηθισμένη φόρμα μυθιστορήματος, αλλά όσον αφορά και την πλοκή του, στην οποία θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρωταγωνιστεί το ίδιο το Γκαλβέιας, διότι με φόντο αυτό, ξεδιπλώνονται στιγμές από τις ζωές των κατοίκων του. Προσωπικά, ήταν η πρώτη μου επαφή με τον συγκεκριμένο Πορτογάλο συγγραφέα και κάποιο από τα βιβλία του και δηλώνω μαγεμένος! Αγάπησα την ποιητικότητα της γραφής του, τους γήινους χαρακτήρες του, αλλά και τους συμβολισμούς που εμπεριέχονται στο έργο του. Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα! Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κέδρος. Πρώτο έτος κυκλοφορίας 2016. Περισσότερα για το βιβλίο εδώ: http://www.kedros.gr/product_info.php?manufacturers_id=&products_id=8646
0 Comments
|
|